Oddłużenie gospodarstwa rolnego
Oddłużenie gospodarstwa rolnego – informacje i zasady
W dniu 8 lutego 2019 roku weszła w życie ustawa z dnia 9 listopada 2018 r. o restrukturyzacji zadłużenia podmiotów prowadzących gospodarstwa rolne. (Dz. U poz. 33). Powstała ona, by wesprzeć rolników w oddłużeniu gospodarstw rolnych. Oznacza to, że długi o charakterze pieniężnym, które powstały w związku z prowadzeniem działalności rolniczej, mogą podlegać restrukturyzacji.
Jakie są warunki oddłużenia gospodarstwa rolnego?
Możliwości oddłużenia według obowiązujących przepisów prawa obejmuje długi o charakterze pieniężnym, które powstały w związku z prowadzeniem działalności rolniczej przez podmiot prowadzący gospodarstwo rolne. Z przepisów ustawy mogą skorzystać zarówno osoby fizyczne (rolnicy) oraz osoby prawne, które od co najmniej trzech lat prowadzą działalność rolniczą i są niewypłacalne w rozumieniu przepisów ustawy Prawo upadłościowe. Osoba taka musi również być właścicielem gospodarstwa rolnego, którego obszar przekracza 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy. Z przychylnych dłużnikom przepisów mogą skorzystać również osoby fizyczne i prawne zagrożone niewypłacalnością w rozumieniu przepisów ustawy Prawo restrukturyzacyjne z 15 maja 2015 r.
Oddłużeniu nie podlegają podmioty prowadzące gospodarstwa rolne, wobec których toczy się postępowanie restrukturyzacyjne na podstawie przepisów ustawy Prawo restrukturyzacyjne oraz prowadzących gospodarstwa rolne znajdujący się w likwidacji lub w upadłości.
Ustawa o restrukturyzacji zadłużenia podmiotów prowadzących gospodarstwa rolne wprowadza cztery formy pomocy niewypłacalnym rolnikom. Możliwe jest:
- uzyskanie udzielonej przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) dopłaty do oprocentowania udzielanych przez banki kredytów restrukturyzacyjnych,
- uzyskanie udzielonej przez ARiMR pożyczki,
- uzyskanie gwarancji spłaty zaciągniętego w banku kredytu restrukturyzacyjnego przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR),
- przejęcie długu przez KOWR w zamian za przeniesienie własności całości lub części nieruchomości rolnej zadłużonego podmiotu prowadzącego gospodarstwo rolne na rzecz Skarbu Państwa do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.
Uzyskanie pomocy w jednej z trzech pierwszych form zależne jest od przedstawienia przez podmiot prowadzący gospodarstwo rolne planu restrukturyzacji gospodarstwa rolnego zaakceptowanego przez dyrektora wojewódzkiego ośrodka doradztwa rolniczego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę wnioskodawcy. Otrzymanie pożyczki na spłatę zadłużenia od ARiMR lub gwarancji KOWR wymaga również przedstawienia zabezpieczenia. Może nim być m.in. ustanowienie hipoteki na nieruchomości, do której dany podmiot ma tytuł prawny.
Skorzystanie z ostatniej wymienionej formy pomocy może się wiązać z całkowitą utratą gospodarstwa, jednak należy pamiętać, że pierwotny właściciel ma prawo pierwszeństwa, jeśli chodzi o dzierżawę ziemi od KOWR, a także nabycie nieruchomości rolnej po upływie co najmniej 5 lat od dnia przeniesienia własności na rzecz Skarbu Państwa. Ponadto w czasie 20 lat od przejęcia nieruchomości KOWR nie może jej sprzedać nikomu poza dotychczasowym właścicielem.